Polska i trzy Rosje : polityka wschodnia Piłsudskiego i sowiecka próba podboju Europy w 1920 roku
"Polityka wschodnia Piłsudskiego i sowiecka próba podboju Europy w 1920 roku "
Fascynujące studium polityki międzynarodowej Polski, mocarstw zachodnich i Europy Wschodniej w latach 1918-1920Wizja geopolityczna Piłsudskiego kontra trzy Rosje - "biała", "czerwona" i nieimperialna Profesor Andrzej Nowak rozpoczyna opowieść o Józefie Piłsudskim z chwilą jego ucieczki ze szpitala psychiatrycznego w Petersburgu 14 maja 1901 roku. Prowadzi czytelnika przez czasy rewolucji, rosyjskiej wojny domowej i pierwsze próby sowietyzacji Europy. W
fascynujący sposób pokazuje ścieranie się polskich politycznych orientacji wobec zagrożenia ze wschodu oraz problemy z partnerami - Litwą, Białorusią i Ukrainą. W nowym wydaniu dodany został obszerny rozdział, obejmujący czas od wiosny do jesieni 1920 roku. Autor skupia w nim uwagę na zmiennych koncepcjach strategicznych i decyzjach podejmowanych w tym okresie przez bolszewickie kierownictwo, przez Lenina i jego towarzyszy z Politbiura (Trockiego, Lwa Kamieniewa i Stalina).Analizuję improwizowaną wówczas próbę rewolucyjnej zmiany układu geopolitycznego Europy Wschodniej, wyjścia z "czerwonego" Heartlandu Eurazji na zachód. Co znaczyła ta próba - i jej niepowodzenie latem 1920 roku? Czy chodziło o sowietyzację Polski tylko, czy też Europy Wschodniej, a może całej Europy po prostu? A może w grę również wchodziło odnowienie imperialnej kontroli Moskwy i zgody - na zasadzie rozgraniczenia strefy tej kontroli - z sąsiednim imperium: niemieckim? Jaki wpływ na porażkę tych zamiarów w roku 1920 miała akcja Piłsudskiego, albo inaczej: postawa Polski w tych miesiącach, od maja do października? Na podstawie nowej dokumentacji źródłowej (z postsowieckich archiwów) autor daje nowe odpowiedzi na te pytania. Książka wyróżniona Nagrodą Klio za rok 2001 i uznana za najlepszą analizę polityki wschodniej Józefa Piłsudskiego. Czy Piłsudski "uratował bolszewizm", wstrzymując aktywność polskiego frontu wschodniego w momencie szczytowego powodzenia ofensywy Denikina na Moskwę jesienią 1919 roku? Czy to raczej Denikin powinien był zrezygnować z nieugiętej wierności hasłu jednego, niepodzielnego imperium, by pozyskać przeciw bolszewikom jedyną realną pomoc, jaka była w jego zasięgu - pomoc Polski, a także innych nierosyjskich narodów dawnego Cesarstwa Rosyjskiego? Czy z kolei Piłsudski nie mógł przyjąć oferty pokoju, z jaką wiosną 1920 roku wystąpiła sowiecka dyplomacja, i oszczędzić w ten sposób Polsce krwawej kampanii od kwietnia do października tegoż roku? Czy jednak realnie Lenin kiedykolwiek - przed warszawską i niemeńską klęską Armii Czerwonej - oferował Polsce coś innego niż kolejne formuły sowietyzacji?To tylko znane, może najczęściej powtarzane i publicystycznie uproszczone pytania, na które - między innymi - staram się znaleźć tutaj odpowiedź: rzetelną, nieuproszczoną, uwzględniającą jak najwięcej danych historycznego kontekstu. Andrzej Nowak
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | Andrzej Nowak. |
| Hasła: | Denikin, Anton Ivanovič (1872-1947) Lenin, Włodzimierz (1870-1924) Piłsudski, Józef (1867-1935) Savinkov, Boris Viktorovič (1879-1925) Armia Czerwona Siły Zbrojne Południa Rosji Wojsko Polskie (1918-1939) Federalizm Geopolityka Komunizm Polityka zagraniczna Wojna polsko-bolszewicka (1919-1920) Polska Rosja Ukraina Monografia |
| Adres wydawniczy: | Kraków : Wydawnictwo Literackie, 2022. |
| Wydanie: | Wydanie drugie poszerzone. |
| Opis fizyczny: | 842, [5] stron : fotografie, ilustracje, mapy, portrety ; 25 cm. |
| Uwagi: | Bibliografia na stronach 803-[828]. Indeks. |
| Forma gatunek: | Książki. Publikacje naukowe. |
| Dziedzina: | Historia |
| Zakres czasowy: | 1901-1920 r. |
| Powstanie dzieła: | 2001 r. |
| Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
| Dodaj recenzje, komentarz |
- Imperium, rewolucjoniści i geopolityka
- Rozdział I. Od wojny światowej do wojny domowej w imperium. Szanse i drogi polityki „rosyjskiej” obozu Piłsudskiego w latach 1914–1918
- 1. Od wojny do rewolucji
- 2. Między chaosem a Niemcami
- 3. Polskie wojsko na Wschodzie i rosyjska wojna domowa
- Rozdział II. Między bolszewikami, Rosją i Zachodem. Wyzwania i ograniczenia polskiej polityki wschodniej (listopad 1918–czerwiec 1919)
- 1. Pierwsze próby sowietyzacji – Polska w planach bolszewickiego kierownictwa
- 2. „Biała” Rosja i „małe” narody
- 3. W oczach Zachodu
- Rozdział III. Założenia i pierwsze cele polityki wschodniej Naczelnika Państwa (listopad 1918–czerwiec 1919)
- 1. Wobec zagrożenia ze wschodu i sporu politycznych orientacji
- 2. Instrukcje Naczelnika Państwa (listopad–grudzień 1918 roku)
- 3. Pierwsze starcia (styczeń–luty 1919 roku)
- 4. Dyplomatyczne sondaże i polityczne przygotowania do samodzielnej akcji (luty–kwiecień 1919 roku)
- 5. Strategiczna inicjatywa: akcja wileńska i jej konsekwencje (kwiecień–czerwiec 1919 roku)
- Rozdział IV. Kto kogo? Wobec rozstrzygających momentów rosyjskiej wojny domowej (lipiec–grudzień 1919 roku)
- 1. Piłsudski i Rosja bolszewicka – przesłanki politycznych kontaktów (lipiec–sierpień 1919 roku)
- 2. Litwa, Białoruś i Ukraina – problemy z partnerami
- 3. W poszukiwaniu oparcia w Londynie i w sejmie (wrzesień–listopad 1919 roku)
- 4. Misje do Kołczaka i Denikina (sierpień–listopad 1919 roku)
- 5. Rokowania w Mikaszewiczach – pytania o rozejm z bolszewikami
- 6. „Kto uratował władzę sowiecką od zguby?”
- Rozdział V. Pokój albo wojna. Polityczne dylematy i rozstrzygnięcia przedwiośnia 1920 roku
- 1. Na progu nowego roku: styczniowe sondaże i ich konsekwencje
- 2. Jak zbudować „trzecią” Rosję (gra z Sawinkowem)
- 3. Między Moskwą a Warszawą: gry i decyzje (styczeń–kwiecień 1920 roku)
- 3.1. Moskwa
- 3.2. Warszawa
- 3.3. Moskwa
- 3.4. Warszawa
- 3.5. Moskwa
- Rozdział VI. Niezrealizowane cele wojny: Kijów, Warszawa, Berlin
- 1. Spór o znaczenie operacji kijowskiej
- 2. Lenin w Warszawie, czyli zawrót głowy od sukcesów
- 3. Sny o Berlinie
- Epilog
- Mapy
- Przypisy
- Bibliografia
- Źródła ilustracji
- Indeks nazwisk
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki:
