Historia starożytnych Greków. T. 3, Okres hellenistyczny
"Okres hellenistyczny "
Trzeci, kolejny tom Historii starożytnych Greków, otwiera opowieść o wyprawie Aleksandra Wielkiego, daleko na wschód rozszerzającej świat, w którym Grecy znaleźli miejsce dla siebie, swoich miast i swojej kultury; narrację zamyka powstanie na jego obszarach nowego, rzymskiego już ładu, kiedy to o losach ludów decydowali nie hellenistyczni władcy, lecz politycy i cesarze przebywający w Rzymie nad Tybrem.Dwa wielkie tematy powracają w
tym tomie nieustannie: relacje między Grekami a ludami Wschodu oraz ich cywilizacjami, a także kolejne starcia z agresywną, ekspansywną i brutalną republiką rzymską. O ile jednak w pierwszym wypadku Grecy odnieśli widoczne zwycięstwo, ponieważ z cywilizacji faraońskiego Egiptu, z cywilizacji Babilonii, Syrii czy Anatolii pozostało niewiele, to konfrontacja z Rzymem tylko pozornie zakończyła się klęską Hellady, w istocie zaś wyszła ona z tego starcia zwycięsko: oto monarchie hellenistyczne wprawdzie nie potrafiły się obronić, ale Rzym wchłonął tę cywilizację i kontynuował jej dorobek aż po kres antycznego świata.
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Ewa Wipszycka, Benedetto Bravo. |
Hasła: | Hellenizm Grecja - 4-3 w. p.n.e. Podręczniki akademickie |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego, 2018. |
Wydanie: | Wydanie 2., poprawione i rozszerzone, dodruk 1. |
Opis fizyczny: | 761, [3] s., [13] s. tabl. : il. ; 24 cm. |
Uwagi: | T. 1. ogł. pod hasłem: Bravo, Benedetto, t. 2. ogł. pod hasłem tyt. Bibliogr. przy rozdz. Indeks. |
Forma gatunek: | Książki. |
Twórcy: | Bravo, Benedetto. (1931- ). |
Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
Dodaj recenzje, komentarz |
- Wykaz skrótów
- Wstęp
- * Część pierwsza. Aleksander Wielki
- Wstęp
- Źródła
- 1. Dzieciństwo i młodość Aleksandra
- 2. Pierwsze miesiące rządów
- 3. Przed wyprawa na Persje
- 4. Początki wyprawy
- 5. Pierwsze dni wyprawy w Azji Mniejszej. Bitwa nad Granikiem (334 r.)
- 6. Kampania na zachodnich wybrzeżach Azji Mniejszej
- 7. Polityka wobec poleis Azji Mniejszej
- 8. Kampania na południu Azji Mniejszej
- 9. Kontrofensywa Dariusza. Bitwa pod Issos (333 r.)
- 10. Sytuacja po bitwie pod Issos
- 11. Wojna w Fenicji
- 12. Aleksander w Egipcie
- 13. Kampania roku 331. Bitwa pod Gaugamela
- 14. Opanowanie Babilonii i Persydy. Pożar pałacu w Persepolis
- 15. Śmierć Dariusza
- 16. Nowa sytuacja po śmierci Dariusza. Źródła napięć i konfliktów
- 17. Wojna we wschodnim Iranie
- 18. Kryzys w dowództwie armii. Usuniecie grupy Parmeniona
- 19. Podbój północno-wschodniego Iranu
- 20. Konflikty między Aleksandrem a jego otoczeniem. Zabójstwo Klejtosa
- 21. Konflikty między Aleksandrem a jego otoczeniem. Sprawa proskynesis
- 22. Początek wyprawy do Indii
- 23. Działania wojenne na terenie Indii
- 24. Wyprawa do Indii: bilans działań wojennych i administracyjnych
- 25. Powrót Aleksandra z Indii
- 26. Sytuacja w państwie Aleksandra pod koniec 325 r. Zmiany w kręgu elity rządzącej
- 27. Bunt i reformy
- 28. Grecja w latach 334-323
- 29. Macedonia w latach 334-323
- 30. Organizacja imperium Aleksandra
- 31. Armia Aleksandra
- 32. Sprawy dyskusyjne: kolos na glinianych nogach – Persja Achemenidow
- 33. Sprawy dyskusyjne: czego pragnął Aleksander?
- 34. Sprawy dyskusyjne: śmierć Aleksandra
- 35. Sprawy dyskusyjne: kult Aleksandra za jego życia
- Bibliografia
- Część druga. Epoka hellenistyczna
- Wstęp
- Źródła literackie
- Inskrypcje
- Bibliografia
- I. Historia polityczna lat 323-272
- 1. Początek nowej epoki. Warunki kompromisu po śmierci Aleksandra
- 2. Logika nowych czasów. Warunki i cele wojen
- 3. Rewolty Greków
- 4. Do spotkania w Triparadejsos (320 r.)
- 5. Wydarzenia lat 320-316
- 6. Wolność dla miast greckich
- 7. Wojna z Antygonem Jednookim (316-301). „Rok królów” (306-304)
- 8. Demetrios Poliorketes. Fortuna i klęska
- 9. Wzrost potęgi Lizymacha. Jego śmierć (281 r.)
- 10. Inwazja Celtów (280-279)
- 11. Epir. Początki kariery Pyrrusa (298/7-275)
- 12. Działania wojenne Pyrrusa w Macedonii i Grecji
- 13. Rzut oka na dalsze dzieje hellenizmu
- Bibliografia
- II. Charakterystyka monarchii hellenistycznej
- 1. Król
- 2. Miejsce wojny i zwycięstwa w ideologii monarchii
- 3. Królewskie cnoty
- 4. Epitety władców
- 5. Król a bogactwo
- 6. Sprawy dyskusyjne: personalistyczna wizja historii politycznej hellenizmu
- 7. Królewska elita
- 8. Hellenistyczni królowie a wschodni poddani i wschodnie wzory królewskiej ideologii
- Bibliografia
- III. Sztuka wojenna w świecie hellenistycznym
- Wstęp. Małe wojny
- 1. Liczebność armii królewskich. Duża armia w marszu
- 2. Najemnicy
- 3. Typy oddziałów
- 4. Słonie
- 5. Taktyka czasów hellenistycznych: wielkie bitwy
- 6. Armie hellenistyczne w walce z Rzymianami
- 7. Sztuka oblężnicza
- 8. Wojna na morzu
- Bibliografia
- IV. Macedonia i Grecja właściwa
- Źródła
- 1. Ludność i zasoby Macedonii
- 2. Organizacja państwa macedońskiego
- 3. Sprawy dyskusyjne: charakter monarchii macedońskiej
- 4. Sytuacja zewnętrzna Macedonii: granica północna
- 5. Sytuacja zewnętrzna Macedonii: Tessalia
- 6. Poleisiethne Grecji właściwej z macedońskiej perspektywy
- 7. Sytuacja społeczna w Grecji właściwej w III w.
- 8. Poleis Grecji właściwej: Ateny
- 9. Początki panowania Antygona Gonatasa (272 r.)
- 10. Konflikt macedońsko-ptolemejski. Wojna chremonidejska (268/7? – 262?)
- 11. Uzurpacja Aleksandra, syna Kraterosa (253/2-245)
- 12. Poleis Grecji właściwej: Związek Etolski
- 13. Powstanie Związku Achajskiego (280 r.) i początki kariery Aratosa (251 r.)
- 14. Organizacja Związku Achajskiego
- 15. Kryzys w Sparcie. Reformy Agisa IV
- 16. Panowanie Demetriosa II (239-229)
- 17. Rzymianie na terenie Illirii. I wojna illiryjska (229-228)
- 18. Początki panowania Antygona Dosona (229 r.)
- 19. Sytuacja na Peloponezie w przededniu wojny Związku Achajskiego ze Sparta
- 20. Sparta. Rządy Kleomenesa III220
- 21. Wojna Związku Achajskiego ze Sparta
- 22. Antygon Doson na Peloponezie. Powstanie symmachii Hellenów
- 23. Początki panowania Filipa V (221 r.). Wojna sprzymierzeńcza (220-217)
- 24. II wojna illiryjska (219 r.)
- 25. I wojna macedońska (215-205)
- 26. Działania Filipa V w Azji Mniejszej
- 27. Sprawy dyskusyjne: charakter i cele polityki Rzymu na Półwyspie Bałkańskim
- 28. II wojna macedońska (200-196)
- 29. Organizacja Grecji przez Tytusa Kwinkcjusza Flaminina
- 30. Sprawa Nabisa
- 31. Wojna Etolów i Antiocha III Wielkiego przeciw Rzymowi (192-189)
- 32. Koniec panowania Filipa V (179 r.)
- 33. Panowanie Perseusza. III wojna macedońska (171-168)
- 34. Organizacja Macedonii i Grecji po III wojnie macedońskiej
- 35. Powstanie Andriskosa (149-148). Macedonia prowincją (146 r.)
- 36. Wojna achajska (146 r.)
- 37. Objecie Grecji właściwej systemem prowincjonalnym244
- 38. Sprawy dyskusyjne: problemy demograficzne Grecji późnohellenistycznej
- 39. Kryzys i odrodzenie. Grecja w wiekach I p.n.e. i I n.e.
- Bibliografia
- V. Grecy na Zachodzie
- 1. Wielka Grecja. Sytuacja u progu III w.
- 2. Wyprawa Pyrrusa
- 3. Sycylia. Charakterystyka sytuacji
- 4. Tyrania Agathoklesa
- 5. Pyrrus na Sycylii
- 6. Sycylia wobec rzymskiej ekspansji
- 7. Massalia
- Bibliografia
- VI. Państwo Ptolemeuszów
- Uwagi wstępne
- Źródła
- 1. Kraj
- 2. Ludność
- 3. Nil i Morze Czerwone. Transport
- 4. Panowanie Ptolemeusza I Sotera (323-282)
- 5. Panowanie Ptolemeusza II Filadelfa (285-246)
- 6. Panowanie Ptolemeusza III Euergetesa (246-222)
- 7. Panowanie Ptolemeusza IV Filopatora (222/1-205)
- 8. Panowanie Ptolemeusza V Epifanesa (205-180)
- 9. Stosunki z Rzymem za pierwszych pięciu Ptolemeuszów
- 10. Sprawy dyskusyjne: cele zewnętrznej polityki Ptolemeuszów
- 11. Armia
- 12. Flota
- 13. Struktura administracyjna Egiptu.
- Poleis. Jednostki podziału. Urzędnicy
- 14. System eksploatacji ziemi. Kto uprawiał ziemie w Egipcie?
- 15. Pobór podatków
- 16. Polityka monetarna Ptolemeuszów
- 17. Sprawy dyskusyjne: rola państwa w ekonomice
- 18. Świątynie i kapłani
- 19. Sprawy dyskusyjne: miejsce Greków w ptolemejskim Egipcie
- 20. Sprawy dyskusyjne: stosunki między Egipcjanami a Grekami
- 21. Aleksandria
- 22. Aleksandria jako ośrodek kultury
- 23. Sytuacja w pierwszych latach po śmierci Ptolemeusza V Epifanesa
- 24. Wojna z Antiochem IV Epifanesem
- 25. Panowanie Ptolemeusza VI Filometora (180-145; z przerwą w latach: 176-170)
- 26. Panowanie Ptolemeusza VIII Fyskona i obu Kleopatr (II i III)
- 27. Wydarzenia lat 116-81/0
- 28. Sprawy dyskusyjne: czy istniał testament przekazujący Egipt Rzymowi?
- 29. Panowanie Ptolemeusza XII Auletesa (80-51; z przerwa w latach: 58-55)
- 30. Panowanie Kleopatry VII. Okres początkowy do śmierci Cezara: lata 51-44
- 31. Panowanie Kleopatry VII: lata 44-30
- 32. Sprawy dyskusyjne: ocena postaci i polityki Kleopatry VII
- 33. Sprawy dyskusyjne: stan Egiptu za czasów Kleopatry VII358
- 34. Sprawy dyskusyjne: czynniki, które zadecydowały o upadku monarchii Ptolemeuszów
- 35. Nowy porządek
- Bibliografia
- VII. Państwo Seleukidow
- Źródła
- 1. Kształtowanie się terytorium państwa Seleukidow
- 2. Charakterystyka geograficzna państwa Seleukidow
- 3. Stolice Seleukidow
- 4. Panowanie Antiocha I Sotera (281-261)
- 5. Panowanie Antiocha II Theosa (261-246)
- 6. III wojna syryjska, zwana także wojna ̨ laodikejska ̨ (246-241)
- 7. „Wojna bratobójcza”
- 8. Seleukidzki Wschód w wieku III
- 9. Pierwsze secesje. Andragoras w Partii
- 10. Uniezależnienie się ̨Baktrii. Problem Persydy
- 11. Seleukos III Soter (226-223). Początki panowania Antiocha III Wielkiego (223-220)
- 12. IV wojna syryjska (219-217)
- 13. Operacje Antiocha III w Azji Mniejszej
- 14. Wyprawa Antiocha III na Wschód (212-205/4)
- 15. V wojna syryjska (202-200)
- 16. Działania Antiocha III w Azji Mniejszej i Grecji. Wojna z Rzymem
- 17. Pokój w Apamei (188 r.) i jego konsekwencje
- 18. Dalsze losy państwa baktryjskiego
- 19. Seleukos IV Filopator (192-175)
- 20. Początki panowania Antiocha IV Epifanesa (175-164/3)
- 21. VI wojna syryjska (170-168)
- 22. Konflikt z Żydami
- 23. Koniec panowania Antiocha IV (165-164/3)
- 24. Panowanie Demetriosa I Sotera (164/3-151/0)
- 25. Panowanie Demetriosa II Nikatora (147-126/5)
- 26. Ostatnie 60 lat dziejów dynastii (123-63)
- 27. Procesy rozkładu monarchii
- 28. Struktura polityczna państwa Seleukidow
- 29. Urzędnicy. Elita dworska
- 30. Dochody
- 31. Działalność kolonizacyjna
- 32. Niegreckie miasta monarchii Seleukidow
- 33. Armia
- 34. Sprawy dyskusyjne: struktura własności ziemskiej
- 35. Sprawy dyskusyjne: chłopi królewscy
- 36. Sprawy dyskusyjne: zasięg wpływów kultury greckiej w centrum państwa Seleukidow (Syria, Celesyria, Cylicja)
- 37. Sprawy dyskusyjne: zasięg wpływów kultury greckiej na seleukidzkim Wschodzie
- 38. Sprawy dyskusyjne: monarchia Seleukidow – państwo macedońsko-greckie czy orientalne?
- 39. Syria rzymska
- Bibliografia
- VIII. Żydzi
- Źródła
- 1. Stosunki etniczne w Palestynie
- 2. Diaspora
- 3. Stosunki gospodarcze i społeczne w żydowskich społecznościach Palestyny hellenistycznej
- 4. Polityka obcych władców wobec Judei
- 5. Proces hellenizacji Żydów
- 6. Początek seleukidzkiego panowania
- 7. Antioch IV Epifanes a Żydzi
- 8. Sprawy dyskusyjne: motywy działania Antiocha IV
- 9. Powstanie Machabeuszów
- 10. Narodziny niezależnego państwa żydowskiego
- 11. Rzym a Judea
- 12. Religia żydowska czasów hellenistycznych
- 13. Świątynia i synagogi. „Uczeni w Piśmie”
- 14. Ugrupowania religijne („sekty”)
- 15. Zycie religijne diaspory. Powstanie Septuaginty
- 16. Partykularyzm kontra uniwersalizm
- 17. Sprawy dyskusyjne: jeszcze raz Żydzi a grecka cywilizacja
- Bibliografia
- IX. Azja Mniejsza i przyległe do niej terytoria północno-wschodnie
- Wstęp
- 1.Poleis zachodniej Azji Mniejszej
- Rodos
- Milet i Efez
- Kyzikos
- Byzantion
- Herakleja Pontyjska
- Synopa
- 2. Państwo Attalidów
- Początki i obszar
- Panowanie Eumenesa I (263-241) i Attalosa I (241-197)
- Pergamon w sojuszu z Rzymem
- Attalos III. Rewolta Aristonika
- Powstanie prowincji Azji
- Sprawy dyskusyjne: charakter powstania Aristonika
- Sprawy dyskusyjne: motywy, jakimi kierował się Attalos III przy sporządzaniu testamentu
- Attalidzi a miasta greckie
- Pergamon jako ośrodek kultury
- 3. Galaci
- 4. Bitynia
- 5. Pont
- Kraj
- Początki dynastii i jej charakter
- Pierwsi wielcy władcy
- Początki panowania Mitrydatesa VI Eupatora (112-63)
- Zamiary Mitrydatesa VI i jego zasoby
- I wojna mitrydatejska (89-85)
- II i III wojna mitrydatejska (83-82, 74-63)
- Koniec panowania Mitrydatesa VI
- 6. Kappadocja
- 7. Armenia
- 8. Państwa położone nad Eufratem: Melitena, Sofena, Kommagena, Osroena
- 9. Piraci w Cylicji
- 10. Początki rzymskiego panowania w Azji Mniejszej. Organizacja prowincji
- 11. System poboru podatków
- 12. Porównanie panowania władców hellenistycznych i Rzymu
- 13. Represje po wojnach Rzymu z Mitrydatesem VI
- 14. Nowy porządek zaprowadzony przez Pompejusza
- 15. Czasy wojen domowych (lata czterdzieste i trzydzieste I w.)
- 16. Azja Mniejsza w czasach wczesnego cesarstwa
- Bibliografia
- X. Miasta greckie
- 1. Aspekty urbanistyczne. Architektura
- 2. Relacje między poleis a królami. Kryzys poleis
- 3. Finanse poleis
- 4. Aspekty gospodarcze i społeczne
- 5. Instytucje polityczne hellenistycznych miast
- 6. Poleis i ich dobroczyńcy (euergetai). Nowa elita czasów późnego hellenizmu
- 7. Greckie poleis pod rzymskim panowaniem
- 8. Edukacja w hellenistycznych poleis
- 9. Efebia
- 10. Uczestnicy ćwiczeń w gimnazjonie (poza efebami)
- 11. Wychowanie fizyczne. Zawody
- Bibliografia
- XI. Kultura grecka okresu hellenistycznego
- Wprowadzenie
- 1. Retoryka
- 2. Historiografia
- Timajos
- Polibiusz
- Posejdonios
- 3. Filozofia
- Stoicyzm
- Epikureizm
- Szkoła platońska i sceptycyzm
- Szkoła perypatetyczna
- 4. Nauki
- Matematyka oraz badania nad przyroda ̨ „podksiężycowa” i nad „niebem”
- Badania filologiczne i antykwaryczne
- 5. Komedia Nowa
- 6. Epigram, elegia, epos i inne formy poezji
- Epigramy
- Kallimach
- Aratos
- Teokryt
- Apollonios Rodyjski
- Epigoni
- 7. Zmiany zachodzące w kulturze greckiej od końca II w.
- Bibliografia
- XII. Religia
- 1. Uwagi wstępne
- 2. Religia tradycyjna
- 3. Nowe zjawiska w wierzeniach epoki hellenistycznej. Charakterystyka ogólna
- 4. Grecy wobec bóstw wschodnich. Charakterystyka ogólna
- 5. Kult Sarapisa
- 6. Kult Izydy
- 7. Sprawy dyskusyjne: problemy upowszechniania się kultu bóstw wschodnich
- 8. Sprawy dyskusyjne: problem kryzysu religii tradycyjnej
- 9. Kult władców
- 10. Sprawy dyskusyjne: religijne treści kultu władców
- Bibliografia
- Spis map
- Spis ilustracji w tekście
- Spis plansz
- Indeks *
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)