Oblicza Wisły : przewodnik warszawski dla tropicieli przyrody

Autor: Angiel, Joanna

List znad Wisły od autorów do tropicieli, czyli co, gdzie, jak i po co?Drogi Czytelniku!Przewodnik jest książką specyficzną, w której autorzy prowadzą czytelników znanymi sobie ścieżkami do różnych miejsc i obiektów, wskazując oraz opisując w miarę szczegółowo drogę, krajobrazy i ich atrakcyjne elementy: przyrodnicze oraz kulturowe. Nasz przewodnik nie jest klasycznym, tak rozumianym zbiorem wiedzy na temat Wisły i

krajobrazów nadrzecznych. W trakcie spacerów nadwiślańskich prowadzimy z Tobą serdeczny dialog, jednocześnie uchylając rąbka tajemnicy. Nie odsłaniamy jej w całości, pragniemy bowiem, byś miał przyjemność w jej samodzielnym odkrywaniu i smakowaniu. Oczywiście przede wszystkim proponujemy poznawanie Wisły i jej wartości poprzez bezpośredni z nią kontakt. Tym samym nakłaniamy Cię do aktywnego wypoczynku nad rzeką.Chcemy, byś wraz z nami obserwował nadwiślańską przyrodę: badał cechy oraz walory Wisły, m.in. jej brzegów i wybranych fragmentów dna doliny, a także rozpoznawał różne krajobrazy kulturowe oraz sposoby gospodarowania rzeką i przestrzenią do niej przynależną.Przeszliśmy (i przepłynęliśmy) wielokrotnie odcinek warszawskiej i podwarszawskiej Wisły w różnych porach dnia i roku. Wyobrażaliśmy sobie wówczas, że jesteś z nami i prowadzimy ze sobą rozmowę. Tworzymy małą, dobrze rozumiejącą się grupę wiślanych tropicieli, którzy widzą, słyszą i odczuwają rzekę wraz z jej przestrzenią. Ale każdy z nas postrzega ją trochę inaczej, więc mówi do pozostałych: "Zatrzymaj się, zobacz, zaobserwuj", pyta: "Czy słyszysz? Czy czujesz?", zachęca: "Dotknij, sprawdź, zejdź". Dzielimy się wiedzą, umiejętnościami i doświadczeniem - czujemy radość, że jesteśmy razem, że Ty jesteś z nami...Zakładamy, że owo oswajanie rzeki prowadzić Cię będzie do zadzierzgnięcia z nią bliskich więzów. Przypuszczamy, że proces ten będzie przebiegać w podobny sposób, jak go opisał Antoine de Saint-Exupéry w "Małym Księciu" w odniesieniu do zawiązywania się przyjaźni między Lisem i Małym Księciem.Co?Naszą bohaterką jest Wisła z jej wspaniałymi walorami przyrodniczymi (docenianymi głównie przez obcokrajowców, w myśl wciąż aktualnego, niestety, powiedzenia Stanisława Jachowicza: "Cudze chwalicie, swego nie znacie, sami nie wiecie, co posiadacie"). Na nie zwrócimy największą uwagę. Ale wydobędziemy też jej wartości społeczne, a zwłaszcza kulturowe - równie drogocenne. Szkieletem konstrukcyjnym przewodnika są tematy przedstawione w spisie treści. Znajdziesz w nich różne wątki dotyczące np. cech Wisły, jej funkcji, zróżnicowania, zmienności, zależności itp.W tekście i tablicach ze zdjęciami odnajdziesz nieco inne "szufladki tematyczne" (np. ławice i kępy; drzewa nadwiślańskie; niebo nad Wisłą itp.). Naszym zamysłem było bowiem krzyżowanie różnych tematów i wątków po to, by zwrócić uwagę na fenomen Wisły - jej bogactwo przyrodnicze i kulturowe.Gdzie?Będziemy Cię prowadzić wzdłuż Wisły, na dwóch odcinkach rzeki: warszawskim oraz podwarszawskim.Niekiedy też poprowadzimy Cię w poprzek doliny Wisły, od skarpy wiślanej lub wałów wiślanych (a czasem terenów leżących poza nimi, na tzw. zawalu) przez obszary zalewowe do brzegów i koryta rzeki.Jak?Zapraszamy Cię do rozwijania takich umiejętności, jak m.in. orientowanie się w terenie, obserwowanie i słuchanie, wyróżnianie, rozpoznawanie, analizowanie, oznaczanie, porównywanie, szkicowanie, fotografowanie itp. Zwracaj uwagę na obrazy ("oblicza") rzeki i jej brzegów, kolorystykę, odgłosy i zapachy; zachęcamy do wielozmysłowego odbioru Wisły, jej doznawania, a także uświadamiania sobie własnych odczuć i emocji względem niej.Zapewne zauważysz różnice w konstrukcji poszczególnych rozdziałów i sposobie przekazywania treści. Teksty przez nas napisane nieco różnią się stylem, bowiem pomimo tego że oboje podobnie postrzegamy Wisłę, przyrodę nadwiślańską i jej wartości, to każdy z nas trochę inaczej o niej mówi i pisze, bo inaczej ją przeżywa, ma inne doświadczenia zawodowe (geograficzne, biologiczne) - "nosi trochę inne okulary poznawcze".Mamy nadzieję, że owo zróżnicowanie nie będzie Ci przeszkadzać, a właśnie stanie się interesujące. Pomoże Ci uzmysłowić sobie, które "okulary" bardziej pasują do Twojego sposobu poznawania i odbioru świata, które chętniej byś założył do odkrywania Wisły.A może warto mieć i jedne, i drugie?Po co?Celem naszej publikacji jest zwrócenie Twojej uwagi na cechy i walory Wisły oraz obszarów leżących w jej bezpośrednim sąsiedztwie, w dolinie rzeki, na wartości przyrodnicze, kulturowe i estetyczne, nie zawsze dostrzegane. Nie pominiemy użytkowego znaczenia Wisły - rzeki służącej zaspokajaniu rozmaitych ludzkich potrzeb, a nawet zachcianek. Pragniemy także zwrócić uwagę, że nie tylko my, ludzie, jesteśmy użytkownikami Wisły czy gośćmi nad jej wodami. W niej, nad nią i przy jej brzegach znajdują schronienia i trasy wędrówek inne istoty żyjące. Wisła służy wszystkim.Naszym celem jest wzbudzenie i rozwijanie w Tobie, Czytelniku, emocjonalnego, pozytywnego stosunku do Wisły. Pragniemy, byś dostrzegł w niej rzekę urodziwą i niepowtarzalną oraz traktował ją jako "swoją", rodzinną. Aby to było możliwe, trzeba zanurzyć się w jej piękno, doświadczyć jej wartości. Wyruszaj zatem z nami nad jej brzegi. Zobacz, co odbija się w jej wodach. Ujrzyj w niej jak w zwierciadle także swoją twarz. Uśmiechnij się wówczas do Wisły. A potem noś ją w sercu i mów o niej innym - wyłącznie dobrze, bo na to zasługuje.Joanna Angiel i Dariusz Bukaciński

Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):

(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)