Psychologia tremy : teoria i praktyka
[Czuję] wyjątkowo przykry stan, tę okropną nie do opisania mękę, zwaną tremą. Odbiera ona nie tylko odwagę, ale i pozbawia sił - istna męczarnia.Ignacy Jan PaderewskiPraca zawodowego muzyka jest jednym z najbardziej złożonych rodzajów działalności. Podstawą sukcesu są tu wieloletnie codzienne ćwiczenia, wymagające dużego wysiłku fizycznego i psychicznego. Można powiedzieć, że
występ publiczny jest "wierzchołkiem góry lodowej" w życiu muzyka, na którym za każdym razem ważą się losy muzyka-wykonawcy i muzyka-osoby. Jeśli muzyk pozytywnie ocenia obie te sfery, owocuje to poczuciem dobrostanu psychicznego, co stwarza dobre warunki do dalszego twórczego rozwoju. Dlatego już sama myśl o możliwości niepowodzenia wzbudza lęk, który doprowadzić może do dezorganizacji procesu gry i radykalnego spadku jakości wykonania.Zjawisko tremy z pewnością znane jest każdej osobie występującej publicznie, doświadczamy tego uczucia w najważniejszych dla nas momentach życiowych. Dla większości zawodów problem tremy nie jest tak istotny ze względu na to, że występy publiczne są w nich zjawiskiem okazjonalnym. Natomiast w zawodach artystycznych, wykonawczych umiejętność radzenia sobie z tremą jest często czynnikiem decydującym o możliwości wykonywania zawodu.Julia Kaleńska-Rodzaj, doktor psychologii, psycholog-praktyk i zawodowy muzyk, poszukuje naukowych odpowiedzi na pytania: Czym jest trema? Czy jest wyłącznie zjawiskiem negatywnym, przeszkodą, którą należałoby usunąć z drogi, by występ był udany? Autorka eksploruje możliwości interpretacji tremy jako stanu podwyższonego pobudzenia, jako lęku społecznego oraz jako emocji złożonej. Dzieli się własnymi doświadczeniami wyniesionymi z pracy psychologicznej z muzykami: dwa ostatnie rozdziały książki mają praktyczny charakter - poświęcone są radzeniu sobie z tremą oraz optymalnemu przygotowaniu się wykonawcy do występu publicznego. Choć książka napisana jest głównie z myślą o muzykach - wykonawcach i pedagogach, to zaprezentowane w niej techniki mogą pomóc każdemu z nas w regulacji emocji podczas ważnych wydarzeń życiowych. Mamy do czynienia z książką na wskroś nowoczesną, która dostarcza gotowych narzędzi do zrozumienia zjawiska tremy jako fenomenu umysłowego.Z recenzji dr. hab. Kamila Imbira, prof. UWAutorka wykazała się erudycją i w ciekawy sposób oraz dobrym językiem pomaga zrozumieć czytelnikowi psychologiczne mechanizmy tremy muzyków.Z recenzji dr hab. Agaty Błachnio, prof. KUL
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Julia Kaleńska-Rodzaj. |
Hasła: | Trema Emocje Strach przed wystąpieniami publicznymi |
Adres wydawniczy: | Warszawa : Wydawnictwo Naukowe PWN SA, copyright 2021. |
Wydanie: | Wydanie pierwsze. |
Opis fizyczny: | 241, [2] strony : ilustracje ; 21 cm. |
Uwagi: | Bibliografia na stronach 201-227. Indeksy. |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- Wstęp
- CZĘŚĆ I
- Zjawisko tremy w opisach muzyków i psychologów muzyki
- Rozdział 1. Doświadczanie tremy
- 1.1. Trema w opisach doświadczeń znanych muzyków
- 1.2. Trema w opisach doświadczeń młodych muzyków
- 1.3. Trema jako specyficzny problem wykonawstwa muzycznego
- 1.4. Psychologiczne definicje tremy
- 1.5. Podsumowanie: porządkowanie terminologii - pobudzenie, stres, lęk, strach, trema
- CZĘŚĆ II
- Trema z perspektywy psychologii sportu
- Rozdział 2. Trema jako wzrost pobudzenia
- 2.1. Optymalny stan koncertowy
- 2.2. Mechanizmy wyjaśniające powstawanie tremy - poziom pobudzenia a jakość wykonania
- 2.2.1. Modele uwzględniające dynamikę czasową
- 2.2.2. Teorie uwzględniające kontekst społeczny i trudność zadania Motywacyjne źródła efektu facylitacji społecznej
- 2.2.3. Struktura temperamentu: wyjaśnienie z obszaru różnic indywidualnych Temperament a pobudzenie
- Temperament a efektywne działanie na scenie
- 2.2.4. Teorie uwzględniające ocenę poznawczą pobudzenia
- 2.3. Podsumowanie: Pobudzenie jako nieodłączny element występowania
- CZĘŚĆ III
- Trema z perspektywy psychologii klinicznej
- Rozdział 3. Trema jako lęk
- 3.1. Perspektywa kliniczna: triada objawów lęku
- 3.1.1. Objawy fizjologiczne
- 3.1.2. Objawy behawioralne
- 3.1.3. Objawy poznawcze
- 3.2. Podsumowanie: wspótwystępowanie objawów
- Rozdział 4. Cechy zwiększające podatność na tremę
- 4.1. Czynniki osobowościowe
- 4.1.1. Neurotyczność, ekstrawersja i introwersja
- 4.1.2. Lęk jako cecha i lęk jako stan
- 4.2. Czynniki moderujące: wiek i płeć
- 4.3. Czynniki motywacyjne
- 4.3.1. Poczucie własnej skuteczności
- 4.3.2. Samoocena i perfekcjonizm
- 4.4. Podsumowanie: rozwojowy schemat powiązań
- Rozdział 5. Trema jako lęk społeczny
- 5.1. Trema a lęk społeczny: podobieństwa i różnice
- 5.2. Trema a inne zaburzenia kliniczne
- 5.3. Wieloczynnikowe modele wyjaśniające występowanie tremy
- 5.3.1. Teoria i model tremy Alberta LeBlanca
- 5.3.2. Model tremy Iouli Papageorgi, Susan Hallam i Grahama Welcha
- 5.3.3. Model tremy Dianny Kenny
- 5.4. Podsumowanie: profilaktyka lęku scenicznego (tremy)
- CZĘŚĆ IV
- Trema z perspektywy psychologii emocji
- Rozdział 6. Trema jako złożone zjawisko emocjonalne
- 6.1. Emocje przedkoncertowe z perspektywy psychologii emocji
- 6.1.1. Emocje przedkoncertowe - proste czy złożone?
- 6.1.2. Dlaczego rozpoznawanie i precyzyjne nazywanie emocji jest tak ważne?
- 6.1.3. Zanim powstanie emocja: przekonania na temat emocji a rodzaj doświadczanych stanów emocjonalnych
- 6.2. Poszerzenie perspektywy: wyjście poza lęk
- 6.3. Trema jako złożony stan emocjonalny: wnioski z badań własnych
- 6.3.1. Różnorodność emocji przedkoncertowych
- 6.3.2. Struktura emocji przedkoncertowych - profile emocjonalne
- 6.3.3. Emocje przedkoncertowe: przyczyny i konsekwencje
- 6.3.4. Wnioski z badań i implikacje praktyczne
- 6.4. Optymalny stan koncertowy i optymalne emocje. Korzyści z ujmowania tremy jako złożonego stanu emocjonalnego
- 6.4.1. Pozytywna interpretacja wzrostu pobudzenia
- 6.4.2. Nazywanie i akceptacja różnorodnych emocji
- 6.4.3. Integracja doświadczanych emocji - "moja trema"
- 6.5. Podsumowanie: trema z perspektywy psychologii emocji
- CZĘŚĆ V
- Radzenie sobie z tremą - regulacja emocji przedkoncertowych
- Rozdział 7. Radzenie sobie z tremą - zastosowanie teorii w praktyce
- 7.1. Ryzykowne strategie radzenia sobie z tremą
- 7.1.1. Beta-blokery
- 7.1.2. Maratony ćwiczeniowe
- 7.2. Adaptacyjne strategie radzenia sobie z tremą demobilizującą
- 7.2.1. Procesy poznawcze: techniki zarządzania uwagą i myśleniem
- Uwaga
- Styl myślenia
- 7.2.2. Reakcja emocjonalna: techniki regulacji pobudzenia
- 7.2.3. Oswojenie się z sytuacją: techniki stopniowanej ekspozycji i wizualizacji
- 7.3. Podsumowanie: plan psychologicznego przygotowania się do występu
- Rozdział 8. Psychologiczne przygotowanie wykonawcy do występu publicznego
- 8.1. Budowanie tożsamości artysty - poczucie sensu
- 8.2. Wspierające środowisko - poczucie wspólnoty
- 8.3. Rozwijanie umiejętności dbania o kondycję psychiczną i fizyczną - poczucie skuteczności
- 8.4. Podsumowanie: dobrostan psychiczny muzyka
- Bibliografia
- Indeks rzeczowy
- Indeks nazwisk
- O Autorce
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)