Stosunki międzynarodowe w Europie 1945-2019
Druga wojna światowa w sposób zasadniczy zmieniła układ sił w świecie w porównaniu z sytuacją sprzed 1939 roku. W stosunkach międzynarodowych zakończył się okres dominacji mocarstw europejskich na korzyść dwóch supermocarstw, Stanów Zjednoczonych i Związku Radzieckiego. Zimna wojna między nimi doprowadziła do podziału Europy na dwa wrogie sobie bloki państw. Odprężenie w Europie w latach
sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX wieku, którego przejawem była Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie, wniosło nową jakość do stosunków międzynarodowych na kontynencie europejskim. Ale dopiero osłabienie systemu totalitarnego w Związku Radzieckim i w krajach satelickich - ze względu na jego niereformowalność i niepowodzenie w rywalizacji z systemem zachodnim w sferach gospodarczej i militarnej, czego przejawem była transformacja demokratyczna w Polsce i w innych krajach Europy Środkowej oraz zburzenie muru berlińskiego w 1989 r. - otworzyło drogę do zjednoczenia Europy. Otwarcie na wschód zadeklarowały Rada Europy, Unia Europejska oraz Sojusz Północnoatlantycki. Przełomowym momentem w historii Europy było rozszerzenie 1 maja 2004 r. Unii Europejskiej o dziesięć państw, z których siedem to państwa Europy Środkowej. W ten sposób zakończył się pojałtański podział Europy.Ostatnie dziesięć lat w historii Europy, które zamyka rok 2019, możemy nazwać dekadą kryzysów. W 2008 r. Rosja, łamiąc swoje zobowiązania międzynarodowe wynikające z Karty Narodów Zjednoczonych, Aktu Końcowego KBWE i innych porozumień międzynarodowych, dokonała agresji przeciwko Gruzji, a w 2014 r. anektowała ukraiński Krym i wznieciła rebelię we wschodniej Ukrainie. Agresywne działania Rosji wobec jej sąsiadów doprowadziły do zwiększenia obecności sił NATO w Europie Środkowej. Działania o charakterze gospodarczym i propagandowym godzące w interesy Unii Europejskiej podejmuje Chińska Republika Ludowa. Unia Europejska natomiast znalazła się w kryzysie egzystencjalnym o charakterze ekonomicznym, uchodźczym, związanym z nasileniem tendencji eurosceptycznych, populistycznych i nacjonalistycznych w państwach członkowskich. Czynnikiem osłabiającym Unię Europejską była zapowiedź brexitu. Od trzydziestu lat jesteśmy świadkami kształtowania się w Europie nowego porządku międzynarodowego. Jeśli zmiany polityczne dotyczące przyszłego kształtu integracji europejskiej rozłożone muszą być na lata, to niezbędne rozwiązania gospodarcze i społeczne powinny być wdrażane jak najszybciej. W niniejszej książce zostały poddane analizie najważniejsze kwestie z historii stosunków międzynarodowych, które w omawianym okresie w decydującej mierze determinowały sytuację w Europie.Wydawnictwo Akademickie Dialog oddaje w ręce czytelników, wykładowców , studentów, dziennikarzy oraz wszystkich, którzy interesują się historią stosunków międzynarodowych, książkę autorstwa prof. dr hab. Stanisława Parzymiesa zatytułowaną "Stosunki międzynarodowe w Europie. 1945-2019", która jest czwartym wydaniem, poprawionym i uzupełnionym względem wcześniejszych wydań tej książki.Prof. dr hab. Stanisław Parzymies (ur. 1938) jest emerytowanym profesorem Uniwersytetu Warszawskiego. Jego zainteresowania badawcze i dydaktyczne dotyczą historii stosunków międzynarodowych, polityki zagranicznej Francji, zagadnień instytucjonalnych, politycznych i obronnych integracji europejskiej oraz prawa dyplomatycznego. Jest autorem, współautorem i redaktorem naukowym wielu książek oraz artykułów naukowych publikowanych w Polsce i za granicą.
Zobacz pełny opis| Odpowiedzialność: | Stanisław Parzymies. |
| Hasła: | Bezpieczeństwo międzynarodowe - Europa - od 1945 r. Integracja europejska Europa - polityka - od 1945 r. |
| Adres wydawniczy: | Warszawa : Wydawnictwo Akademickie Dialog, 2020. |
| Wydanie: | Wydanie IV poprawione i rozszerzone. |
| Opis fizyczny: | 533, [1] strona ; 24 cm. |
| Uwagi: | Bibliografia na stronach 506-514. Indeksy. |
| Skocz do: | Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki |
| Dodaj recenzje, komentarz |
- Wstęp
- Rozdział I – Konsekwencje II wojny światowej
- 1. Kształtowanie się Wielkiej Koalicji
- 2. Konferencja w Teheranie
- 3. Konferencja w Jałcie
- 4. Między Jałtą a Poczdamem
- 5. Konferencja w Poczdamie
- 6. Traktaty pokojowe z sojusznikami Niemiec
- Rozdział II – Problem Niemiec. Początki zimnej wojny w Europie i podział Europy
- 1. Uchwały konferencji poczdamskiej w sprawie Niemiec
- 2. Realizacja przez cztery mocarstwa uchwał poczdamskich w sprawie Niemiec
- 3. Powstanie dwóch państw niemieckich
- 4. Droga Republiki Federalnej Niemiec do zachodnich struktur współpracy gospodarczej i polityczno-wojskowej
- Rozdział III – Europa Środkowa i Wschodnia: powstanie bloku wschodniego
- 1. Tworzenie radzieckiej strefy wpływów w Europie między Bugiem i Łabą
- 2. Konsolidacja rządów komunistycznych w krajach Europy Środkowej i Wschodniej oraz zerwanie stosunków z Jugosławią
- 3. Struktury organizacyjne bloku wschodniego
- Rozdział IV – Europa Zachodnia: procesy integracyjne
- 1. Przesłanki i koncepcje integracji europejskiej po 1945 r.
- 2. Plan Marshalla – impuls do integracji europejskiej
- 3. Zachodnioeuropejskie organizacji współpracy międzyrządowej
- 4. Zachodnioeuropejskie organizacje integracyjne
- Rozdział V – Europa i świat zewnętrzny po II wojnie światowej
- * 1. Polityka Stanów Zjednoczonych wobec Europy
- 2. Interesy państw europejskich na dalekim Wschodzie
- 3. Wojny kolonialne państw europejskich w Azji
- 4. Europa wobec problemów Bliskiego Wschodu
- 5. Dekolonizacja Afryki
- 6. Zmierzch tradycyjnych potęg kolonialnych
- 7. Europa a ruch krajów niezaangażowanych
- Rozdział VI – Symptomy odprężenia w Europie
- 1. Od XX Zjazdu KPZR do Praskiej Wiosny (1956-1968)
- 2. Polityka wschodnia Francji i Republiki Federalnej Niemiec
- 3. Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
- Rozdział VII – Rozkład „realnego socjalizmu” i zmiany polityczne
- 1. Implikacje Aktu Końcowego KBWE w krajach Europy Środkowej i Wschodniej
- 2. Od jawności i przebudowy do upadku ZSRR
- 3. Rozwiązanie Rady Wzajemnej Pomocy Gospodarczej i Układu Warszawskiego
- Rozdział VIII – Porządek międzynarodowy w nowej Europie
- * 1. Międzynarodowe uwarunkowania zjednoczenia Niemiec
- 2. Subregionalne struktury współpracy w Europie Środkowej i Wschodniej
- 3. Rada Europy
- 4. Trójkąt Weimarski : konsultacje w duchu europejskiej jedności
- Rozdział IX – Integracja europejska u progu XXI wieku
- 1. Unia Europejska na rozdrożu
- 2. Traktat Amsterdamski o Unii Europejskiej
- 3. Wspólna waluta euro
- 4. Traktat o Unii Europejskiej przyjęty w Nicei
- 5. Projekt traktatu ustanawiającego Konstytucje dla Europy
- 6. Traktat Lizboński: konsultacje w duchu europejskiej jedności
- Rozdział X – Unia Europejska po rozszerzeniu – nowe sąsiedztwo i ambicje globalne
- 1. Rozszerzenie Unii Europejskiej na Wschód
- 2. Granice Unii Europejskiej oraz współpraca z sąsiadami ze Wschodu i Południa
- 3. Rozszerzona Unia Europejska wobec problemu nielegalnej imigracji
- 4. Unia europejska wobec procesów globalizacji
- Rozdział XI – Bezpieczeństwo Europy na przełomie XX i XXI wieku
- * 1. Sojusz Północnoatlantycki przed nowymi wyzwaniami
- 2. Od Europejskiej Tożsamości Bezpieczeństwa i Obrony do Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony
- 3. Organizacja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie
- 4. Wspólnota Niepodległych Państw
- Rozdział XII – Stosunki transatlantyckie
- 1. Ramy formalne współpracy transatlantyckiej
- 2. Stosunki transatlantyckie w dziedzinie bezpieczeństwa
- 3. Kwestia Iraku główną przyczyną napięcia w stosunkach transatlantyckich
- 4. Transatlantyckie stosunki gospodarcze po upadku systemu dwubiegunowego
- 5. Rola Francji w stosunkach transatlantyckich
- 6. Wpływ rozszerzenia Unii Europejskiej na stosunki transatlantyckie
- Rozdział XIII – Spory i konflikty w Europie po zakończeniu zimnej wojny
- 1. Wojna w Czeczenii
- 2. Konflikt wokół Kosowa
- 3. Konflikt w Irlandii Północnej
- 4. Tendencje odśrodkowe w Hiszpanii - Kraj Basków i Katalonia
- Rozdział XIV - Unia Europejska w walce z kryzysem i w poszukiwaniu nowej formuły integracji
- 1. Unia Europejska - zmiany instytucjonalne i aktywność międzynarodowa
- 2. Kryzys finansowo-gospodarczy w Unii Europejskiej i jego polityczne konsekwencje
- 3. Polityka Unii Europejskiej w sprawie dalszych rozszerzeń i Europejska Polityka Sąsiedztwa
- 4. Polityczne i gospodarcze konsekwencje decyzji Wielkiej Brytanii o wystąpieniu z Unii Europejskiej
- Rozdział XV - Czynniki kształtujące sytuacje w Europie w drugiej dekadzie XXI wieku
- 1. Zmagania Unii Europejskiej z kryzysem migracyjnym
- 2. Stosunek supermocarstw do Unii Europejskiej w dobie kryzysu
- 3. Unia Europejska na drodze do wspólnej obrony europejskiej
- 4. Stan debaty na temat przyszłego kształtu Unii Europejskiej
- Zakończenie
- Bibliografia
- Indeks nazw geograficznych
- Indeks instytucji, deklaracji i porozumień międzynarodowych
- Indeks osób
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)
Inne wydania tej pozycji w zbiorach biblioteki:
Inne pozycje tego autora w zbiorach biblioteki: