Bezpieczeństwo europejskie : systemy, instytucje, funkcjonowanie
Ponieważ jednak pojmowanie bezpieczeństwa ewoluuje, postanowiłem uzupełnić pracę o analizę dwóch stosunkowo nowych zjawisk. Pierwszym jest definiowanie bezpieczeństwa energetycznego Europy jego ewolucja, stan obecny tudzież inicjatywy służące jego zwiększaniu (rozdział 13). Drugim coraz częściej obserwowane już nie tylko w krajach "III świata", lecz i w polityce mocarstw, oraz na terenie państw wysoko
rozwiniętych powierzanie zadań z zakresu bezpieczeństwa podmiotom prywatnym (rozdział 14).Literatura dotycząca kwestii bezpieczeństwa zarówno w języku polskim, jak i zagraniczna jest b. obszerna. Spośród polskich naukowców zajmujących się tym zagadnieniem korzystałem często z prac prof. Teresy Łoś-Nowak, prof. Romana Kuźniara i prof. Ryszarda Zięby, oraz ze wskazówek mojego opiekuna naukowego prof. Wiesława Bo-kajły. W bibliografii i w przypisach przywołuję tylko niektóre wykorzystane źródła. Spośród nich pragnę wyróżnić wydawane rokrocznie Roczniki Strategiczne - nader często korzystałem z zawartych w nich analiz i informacji.Z uwagi na rozległość poruszanych zagadnień i mnogość nazw organizacji, instytucji i struktur omawianych w pracy, zmuszony byłem często posługiwać się ich skrótami. Niektóre są powszechnie znane i stosowane w polskiej literaturze (ONZ, NATO, UE, WNP, OBWE), inne dotyczą ciał już nie istniejących, lub przechodzących do historii (ZSRR, UZE, KBWE), jeszcze inne pojawiły się relatywnie niedawno, są też skróty, które samodzielnie opracowałem na potrzeby niniejszej pracy (RE, WP/PZB). Dlatego przyjąłem następującą zasadę: o ile jakiś skrót dotyczy zjawiska omawianego tylko w jednym rozdziale (np. bronie masowego rażenia czy struktury na obszarze posowiec-kim), przytaczam go na początku tegoż rozdziału. Skróty dotyczące zjawisk omawianych w całej książce zamieszczam poniżej. Skróty zagraniczne w miarę możności starałem się spolszczać (np. EAZ a nie EAA), o ile ich oryginalna wersja nie ma charakteru powszechnie w Polsce używanego (ABM, CFE, NAC, NATO).
Zobacz pełny opisOdpowiedzialność: | Paweł Turczyński. |
Hasła: | Bezpieczeństwo międzynarodowe - Europa - od 1945 r. |
Adres wydawniczy: | Wrocław : Wrocławskie Wydawnictwo Naukowe Atla 2, 2011. |
Opis fizyczny: | 291 s. ; 24 cm. |
Uwagi: | Bibliogr. s. 287-291. Streszcz. ang. |
Skocz do: | Dodaj recenzje, komentarz |
- 1.POJĘCIE BEZPIECZEŁSTWA I JEGO ASPEKTY TEORETYCZNE
- 1.1.Bezpieczeństwo w stosunkach międzynarodowych
- 1.2.Koncepcje bezpieczeństwa międzynarodowego. Rys historyczny
- 1.3.Współczesna wizja bezpieczeństwa OKRES "ZIMNEJ WOJNY"
- 2.POWSTANIE I EWOLUCJA SYSTEMU BEZPIECZEŁSTWA PAŁSTW ZACHODNICH
- 2.1.Koniec lat 40.: powstanie zachodnich struktur bezpieczeństwa
- 2.2.Doktryna obronna NATO na początku lat 50. Próba budowy europejskich struktur wspólnotowych
- 2.3.Połowa lat 50.: zmiana reguł gry
- 2.4.Francuska niewiadoma
- 3.BLOK PAŁSTW KOMUNISTYCZNYCH. INICJATYWY ROZBROJENIOWE OKRESU "ZIMNEJ WOJNY"
- 3.1.Powstanie bloku państw komunistycznych. W oczekiwaniu na III wojnę światową
- 3.2.Od odwilży do globalnych kryzysów
- 3.3.Dylematy zbrojeń i rozbrojenia podczas zimnej wojny
- 3.4.Polityka imperialna na glinianych nogach (1967-1979)
- 3.5.Agonia (1979-1988)
- 3.6.Upadek komunizmu, zanik wpływów ZSRR w Europie i wygaszenie "zimnej wojny"
- OKRES PRZEŁAMYWANIA PODZIAŁÓW W EUROPIE
- 4.PRZEZWYCIĘŻANIE ZIMNEJ WOJNY" I NOWA SYTUACJA EUROPY ZACHODNIEJ
- 4.1.Detente i czas kryzysów
- 4.2.Nawrót zimnej wojny i rewitalizacja UZE
- 4.3.Europejska Współpraca Polityczna (EWP)
- 4.4.Zjednoczenie Niemiec - naruszenie zimnowojennego podziału Europy
- 4.5.Wojna o Kuwejt (1990-1991) i jej znaczenie dla europejskiego bezpieczeństwa
- 4.6.Początek reform NATO i UZE
- A.Reformy NATO
- B.Rewitalizacja UZE
- 5.OD KBWE DO OBWE
- 5.1.Konferencja Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie w okresie zimnej wojny
- 5.2.KBWE: Poszukiwanie nowej formuły instytucjonalnej (1990-1994) A.Nowe organy i mechanizmy B.Nowe uprawnienia KBWE wobec państw
- 5.3.Powstanie OBWE i jej struktury
- 5.4.Pierwsze lata OBWE (1995-1999)
- 5.5.OBWE w XXI w
- 5.6.Misje KBWE/OB WE
- BUDOWA EUROATLANTYCKICH STRUKTUR BEZPIECZEŁSTWA
- 6.EUROPA ZACHODNIA - SYMPTOMY ZMIAN W SYSTEMIE BEZPIECZEŁSTWA
- 6.1.Traktat z Maastricht - utworzenie WPZiB UE
- 6.2.UZE w I połowie lat 90
- 6.3.Wielonarodowe jednostki wojskowe A.Eurokorpus B. EUROFOR", "EUROMARFOR" i inne formacje wojskowe
- C.Struktury "wspomagające" (niemilitarne)
- 6.4.Polityka USA wobec bezpieczeństwa europejskiego
- 6.5.Pierwsze europejskie misje antykryzysowe
- 7.NOWY WYMIAR EUROPEJSKIEGO BEZPIECZEŁSTWA: AMERYKAŁSKO-EUROPEJSKIE ROZBIEŻNOŚCI
- 7.1.Ewolucja WPZiB UE - Traktat Amsterdamski A."Wspólne Strategie", jako nowy instrument realizacji WPZiB. B.Konstruktywne wstrzymanie się od głosu (KWG) C.Wprowadzenie stanowiska "Wysokiego Przedstawiciela UE ds. WPZiB" D.Inne zmiany
- 7.2.Ewolucja UZE - przygotowanie wygaszenia
- 7.3.Nowe misje i początek tworzenia EPBO
- A.Interwencja w Albanii
- B.Porozumienia międzyrządowe
- 7.4.NATO -współpraca i podział kompetencji
- 7.5.UE a USA u schyłku lat 90
- A.Nowe formy współpracy
- B.Interwencja w Kosowie
- C.Rozbieżności UE-USA na przełomie wieków
- WSPÓŁCZESNY KSZTAŁT BEZPIECZEŁSTWA EUROATLANTYCKIEGO
- 8.BEZPIECZEŁSTWO EUROPEJSKIE U PROGU XXI W: NOWE OTWARCIE, NOWE WYZWANIA
- 8.1.Budowa Europejskiej Polityki Bezpieczeństwa i Obrony w ramach UE - aspekt instytucjonalny
- 8.2.Traktat Nicejski
- 8.3.Rozbudowa możliwości operacyjnych UE A.Zdolności UE do współpracy z państwami trzecimi B.Zdolności UE do prowadzenia operacji niemilitarnych
- 8.4.UE a NATO. Wygaszanie UZE
- 8.5.Wojna z terroryzmem i "renacjonalizacja" polityki mocarstw
- 8.6.Misje UE na przełomie wieków A.Misja w Macedonii B.Misja w Kosowie C.Walka z terroryzmem
- 8.7.Kryzys iracki i oś Paryż-Berlin
- 9.BEZPIECZEŁSTWO EUROPEJSKIE PIERWSZEJ DEKADY XXI W.
- 9.1.TKUE i TRUE
- 9.2.Europejska Polityka Sąsiedztwa i Europejska Strategia Bezpieczeństwa A.Europejska Strategia Bezpieczeństwa B.Europejska Polityka Sąsiedztwa
- 9.3.Potencjał militarny UE A.Europejska Agencja Obrony B.Grupy bojowe UE C.Europejska żandarmeria
- 9.4.Misje UE A.Demokratyczna Republika Konga B.Bośnia: operacja "Althea" C.Bliski Wschód: Irak, Strefa Gazy, Liban D.Czad i sudański Darfur E.Patrolowanie wybrzeża Somalii F.Inne operacje
- 9.5.Walka z terroryzmem i współpraca z USA
- 9.6.NATO: miedzy poszerzeniami a spoistością
- STRUKTURY BEZPIECZEŁSTWA W EUROPIE ŚRODKOWEJ I WSCHODNIEJ
- 10.EUROPA ŚRODKOWO-WSCHODNIA - POSZUKIWANIE NOWEJ TOŻSAMOŚCI W BEZPIECZEŁSTWIE KONTYNENTALNYM
- 10.1.Inicjatywa Środkowoeuropejska (ISE) A.Powstanie i organy ISE B.Funkcjonowanie ISE od połowy lat 90
- 10.2.Grupa Wyszehradzka (Visegrad 4, V-4, GW) - przed akcesją do UE
- 10.3.Inicjatywy UE lat 90. Pakty Stabilizacyjne A.Pakt Stabilizacyjny I (1994-1995) B.Pakt Stabilizacyjny II (1999)
- 10.4.Struktury współpracy w rejonie Morza Bałtyckiego
- A.Rada Państw Morza Bałtyckiego (RPMB); Council ofthe Baltic Sea States: CBSS B.Rada Bałtycka (RB), Baltic Council, BC
- 10.5.Struktury współpracy na Bałkanach A.Struktury stabilizujące obszar postjugosłowiański B.Czarnomorska Współpraca Gospodarcza (BSEC) C.inne struktury współpracy
- 10.6.Więzi państw ESW z NATO i z UZE
- 10.7.Droga do UE
- 10.8.Współpraca w EŚW po akcesji do UE i NATO
- 10.9.Spory regionalne EŚW
- 11.SYSTEMY BEZPIECZEŁSTWA W REGIONIE PORADZIECKIM
- 11.1.Upadek ZSRR i powstanie WNP
- A.Rozpad ZSRR B.Zapełnianie "próżni bezpieczeństwa"
- 11.2."Bliska zagranica" i "I wojna czeczeńska"
- 11.3.Sytuacja w II połowie lat 90
- 11.4.Imperium w odbudowie (1999-2001)
- 11.5.Walka z terroryzmem (2001-2004)
- 11.6.Dyplomacja gazowo-pancema (2005-2009)
- 11.7.GUAM/ODED A.Powstanie i współpraca z UE B.Rewitalizacja C.Na łasce Rosji (?)
- 11.8.Współpraca rosyjsko-białoruska
- NOWE WYMIARY BEZPIECZEŁSTWA EUROPEJSKIEGO W XXI WIEKU
- 12.ROZBROJENIE PO 1990 R
- 12.1.Przesłanki rozbrojenia podczas "zimnej wojny"
- 12.2.Porozumienia w sprawie broni konwencjonalnych A.CFE B."Bronie nadmiernie okrutne" i porozumienie CCW C.Miny i lekka broń D.CSBM po zimnej wojnie
- 12.3.Rozbrojenie nuklearne A.START-I i II B.CTBT, SORT i START III C.Nuklearna broń taktyczna
- 12.4.Inne rodzaje broni i nieproliferacja A.Broń biologiczna i chemiczna B.Nieproliferacja
- 12.5."Tarcza antyrakietowa?" - kontrowersje
- 13.BEZPIECZEŁSTWO ENERGETYCZNE
- 13.1.Nośniki energii - geneza problemu
- 13.2.Europejska Karta Energetyczna i Traktat Karty Energetycznej
- 13.3.Polityka energetyczna UE
- 13.4.Węgiel
- 13.5.Ropa naftowa A.Dostawy ropy z krajów arabskich B.Dostawy ropy z Rosji i Kaukazu C.Ropa z Azji Środkowej
- 13.6.Gaz ziemny A.Gaz z obszaru byłego ZSRR B.Import gazu z Afryki
- 13.7.Energetyka jądrowa
- 14.PRYWATYZACJA PRZEMOCY
- 14.1.Najemnicy - historia
- 14.2.Najemnicy - status prawny i marginalizacja
- 14.3.Usługi wojskowe - nowy popyt
- 14.4.Usługi militarne - podaż w nowych formach
- 14.5.Misje prywatnych firm wojskowych
- 14.6.Wątki polskie
Zobacz spis treści
Sprawdź dostępność, zarezerwuj (zamów):
(kliknij w nazwę placówki - więcej informacji)